Miejsca związane z życiem Józefa Gosławskiego
Dom przy ul. Nadwiślańskiej, w którym mieszkał Józef Gosławski W Kazimierzu Dolnym Józef Gosławski rozpoczął swoją edukację artystyczną. Uczył się w Szkole Rzemiosł Budowlanych założonej przez Jana Koszczyc-Witkiewicza. Po II wojnie światowej konserwował Kamienicę pod Świętym Mikołajem. W tym okresie artysta mieszkał m.in. przy ul. Nadwiślańskiej. W 1948, po ślubie kościelnym w Katedrze w Lublinie, tutaj zawarł ślub cywilny z Wandą Mankin. Na cmentarzu parafialnym znajdują się zaprojektowane i wykonane przez niego dwa nagrobki. Po latach, w 1995 w Galerii Letniej Muzeum Nadwiślańskiego odbyła się wystawa indywidualna jego prac. - brulion-kazimierski.pl - Co Kopernik, rybak i wzorowy żołnierz mają wspólnego... z Kazimierzem Dolnym - kazimierzdolny.pl - Plener rzeźbiarski - kazimierzdolny.pl - Miejsce za ogrodową bramą |
Józef Gosławski z grupą artystów skupioną wokół Stanisława Szukalskiego W Krakowie Józef Gosławski ukończył Państwową Szkołę Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego, gdzie jego nauczycielem był m.in. Henryk Uziembło. W tej szkole poznał również swojego późniejszego przyjaciela - Witolda Chomicza. Jeszcze przed podjęciem studiów rzeźbiarz zetknął się ze Stanisławem Szukalskim, który przybył wówczas do Grodu Kraka. Artysta kontynuował edukację w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. Xawerego Dunikowskiego. W 1933 w tym mieście odbyła się też jego pierwsza wystawa indywidualna, którą w Pałacu Sztuki otwierał sam Ludwik Solski. Śladem pobytu Józefa Gosławskiego w Krakowie jest m.in. nagrobek Janiny Gałowej z Rogalskich na Cmentarzu Rakowickim. |
Artysta z projektami rzeźb do katedry św. Jana w Lublinie Lublin jest miastem, do którego Józef Gosławski powracał wielokrotnie. W 1923 rozpoczął tu naukę w Seminarium Nauczycielskim, a w 1948 w lubelskiej Katedrze wziął ślub z Wandą Mankin. W tym samym roku realizował dla Katedry pierwsze większe zamówienie po wojnie - sgraffito oraz sześć postaci świętych. Jeszcze w czasie okupacji wykonał medal Majdanek, który upamiętniał ofiary niemieckiego obozu koncentracyjnego w Lublinie. Dzieło uważane jest za pierwszy medal poświęcony tragedii Zagłady. W 1953 Józef Gosławski wziął udział w konkursach na pomnik partyzantów w Lublinie oraz na Łuk Triumfalny dla miasta (oba projekty zaginione). W 1962 zaprojektował Płonące getto na konkurs na pomnik Żydów pomordowanych w Lublinie. Tutaj odbyło się wiele wystaw zbiorowych, na których prezentowano dzieła Gosławskiego oraz wystawa indywidualna w Muzeum Lubelskim w 1987. Od połowy lat 60. w Lublinie mieszkał i tworzył brat Józefa, Stanisław Gosławski, zasłużony dla regionu artysta. - tnn.pl - Życie artystyczne Lublina w latach 1939-1960 - kul.pl - Promocja albumu „Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale” - zpaplublin.pl - Stanisław Gosławski. Artysta rzeźbiarz |
Józef Gosławski przed pracownią w Poznaniu, podczas pracy nad pomnikiem Nigdy wojny Po II wojnie światowej, w roku 1947, Józef Gosławski otrzymał stanowisko zastępcy profesora w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Objął wówczas kierownictwo Katedry Rzeźby w Metalu. Była to jego jedyna w życiu praca etatowa. Tutaj poznał swoją przyszłą żonę - Wandę Mankin, także tu na świat przyszły ich dwie córki. Gosławscy mieszkali przy ul. Promienistej, a pracownia artysty znajdowała się przy ul. Szamarzewskiego. Przez dwie kadencje Józef Gosławski pełnił funkcję prezesa Okręgu Poznańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków. Do dziś w poznańskim kościele św. Jana Kantego przy ul. Grunwaldzkiej znajduje się ceramiczny cykl stacji drogi krzyżowej wykonany przez Józefa Gosławskiego. W pobliskim Luboniu, na terenie byłego niemieckiego obozu karno-śledczego w Żabikowie, znajduje się zaprojektowany przez niego pomnik Nigdy wojny. Wątki poznańskie obecne są również w innych dziełach rzeźbiarza - broszce z herbem stolicy Wielkopolski, a także medalach X-lecie Polski Ludowej. Ratusz Poznański oraz W X-lecie wyzwolenia Poznania. Prace artysty nieraz można było podziwiać na organizowanych w Poznaniu wystawach zbiorowych. |
Józef Gosławski przed swoją pracownią w Rzymie W 1935 roku Józef Gosławski wyjechał do Rzymu na stypendium przyznane dzięki pomocy pracowników Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP: Stefana Głuchowskiego i Jana Sampolskiego. Podjął studia na Reale Accademia di Belle Arti e Liceo Artistico w pracowni prof. Angelo Zanelliego. Zaangażował się też w życie artystyczne polskich twórców przebywających w Rzymie. Został wiceprezesem Organizacji Polskich Artystów Plastyków - Kapitol. W 1936 uczestniczył w wystawie tej grupy zorganizowanej w Wiecznym Mieście. Tutaj też zdobył pierwszą nagrodę w konkursie na popiersie marszałka Józefa Piłsudskiego. Większość jego dorobku z okresu pobytu we Włoszech zaginęła podczas transportu do Polski w lecie 1939, w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach. Śladem pobytu Józefa Gosławskiego w Italii jest popiersie Marii Maro znajdujące się do dziś w budynku Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Rzymie. - audiovis.nac.gov.pl - Członkowie Związku Artystów Polskich Kapitol w Rzymie |
Józef Gosławski przy pracy nad Muzyką Józef Gosławski rozpoczął studia w roku 1933 w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. Tadeusza Breyera. Żył w bardzo trudnych warunkach, początkowo nie miał nawet gdzie mieszkać. Pomagali mu wówczas państwo Wanda i Jan Sampolscy oraz Wanda i Stefan Głuchowscy. Do Warszawy powrócił po pobycie we Włoszech, niedługo przed wybuchem wojny, opuścił ją jednak na czas okupacji. W 1951 wziął udział w konkursie na dekorację rzeźbiarską MDM-u - do dziś podziwiać można alegoryczną grupę Muzyka, która od 1952 zdobi budynek przy ul. Koszykowej 34/50. W 1956 wraz z rodziną przeprowadził się z Poznania do stolicy. Gosławscy zamieszkali wówczas na Saskiej Kępie, przy ul. Nobla, gdzie wybudowano domy szeregowe wraz z pracowniami dla rzeźbiarzy. W 1961 został prezesem Sekcji Rzeźby Zarządu Głównego Związku Polskich Artystów Plastyków. Józef Gosławski projektował też pomniki dla miasta, takie jak: Bohaterów Warszawy, Juliusza Słowackiego i Bolesława Prusa, jednak do dziś nie doczekały się one realizacji. Stolicy poświęcił również medale: Bohaterskiej Warszawie 1939-1945 (znany też jako Warszawa I), X-lecie wyzwolenia Warszawy (znany też jako Warszawa II), 100-lecie Muzeum Narodowego w Warszawie oraz VII wieków Warszawy (ukończony w 1964 przez Wandę Gosławską). W Warszawie odbyło się najwięcej wystaw indywidualnych Gosławskiego - w tym pierwsza wystawa pośmiertna (Dom Wojska Polskiego, 1963) oraz największa do tej pory wystawa indywidualna (Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, 1973). Grób artysty znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim (cywilnym). Postać rzeźbiarza była wspominana w Warszawie przy okazji takich wydarzeń jak Festiwal Nauki, Noc Muzeów, czy Święto Saskiej Kępy. - naszastolica.waw.pl - Warszawa w życiu i twórczości Józefa Gosławskiego - mennica.com.pl - Niezapomniana Noc Muzeów w Gabinecie Numizmatycznym - mennica.com.pl - Tysiące osób w Gabinecie Numizmatycznym - bppragapd.pl - Święto Saskiej Kępy |
Tabliczka z nazwą ulicy Choć Józef Gosławski urodził się w Polanówce, a chrzczony był w Wilkowie, to wychował się właśnie w Wąwolnicy. Dzieciństwo spędził wraz z czworgiem rodzeństwa - Zygmuntem (1898-1976), Anną (1903-1986), Aleksandrą (1913-1990) i Stanisławem (1918-2008). Tutaj ukończył szkołę podstawową. Po studiach w Krakowie, Warszawie i Rzymie, Józef Gosławski powrócił do Wąwolnicy w czasie II wojny światowej. Zajął się edukacją artystyczną Stanisława. Wspólnie wykonywali różne przedmioty rękodzieła artystycznego, których sprzedaż pozwalała na zdobycie środków do życia. To w Wąwolnicy artysta zwrócił się ku medalierstwu - tutaj powstały m.in. takie medale jak Bolesław Chrobry i Majdanek, a prawdopodobnie także Rok 1939. Na miejscowym cmentarzu znajdują się nagrobki jego projektu. Wąwolnica to jedyna miejscowość w Polsce, która upamiętniła postać Józefa Gosławskiego poprzez nadanie jego imienia jednej z ulic. - sanktuarium-wawolnica.pl - Muzeum przy Sanktuarium Matki Bożej Kębelskiej w Wąwolnicy |